મફતલાલ -Bakulesh Bhatt

(Divyabhaskar)
‘હે પ્રભુ, મારું મૃત્યુ પ્રયત્ન વગરનું ન હજૉ’… આવી વિચિત્ર લાગતી પ્રાર્થનાનો અર્થ સમજાવતી વાર્તા.

ભાઇ! જમાનો બહુ ખરાબ આવી ગયો. બહુ ખરાબ! જરાક સાવધાની હટી કે દુઘટર્ના ઘટી! આ તો મારા જેવા મનસુખ મણિયારો બરયા છે સમાજમાં, નહીંતર તો આ સમાજનો દાળોવાટો કરી નાખે, આવા મફતલાલો!

હું જાણુંને આવા માણસોને! સામા માણસને કયાંય હાથ જ ન મૂકવા દે! પોતાનું પેટ જ ન કળાવા દે! પણ બેટમજી, તારો તો પાર પામે જ છૂટકો કરીશ…

મેં તો જિંદગીઆખી ધંધામાં ગાળેલી ખરીને? એટલે મને તો પહેલા દિવસથી જ છાપ પડેલી કે આ માણસ ભલે હોંશિયાર હશે, ચતુર પણ છે પણ કહો ન કહો, માણસ જરૂર ચલતોપૂર્જૉ છે.

એ નું નામ મફતલાલ. ભારે શરીર, બેઠી દડીનો બાંધો. યુનિફોર્મમાં હરહમેંશ કફની-લેંઘો. પગમાં ખાદી ગ્રામોધોગના જાડા ચંપલ એમના હર હંમેશના સાથી! આ બધું જૉતાં આપણને એમ થાય કે કોઇનું પોતાની તરફ ઘ્યાન ન ખેંચાય, તેવો સભાનપણે પ્રયત્ન તો નહીં કરતા હોય?
આ બધા છતાં તેની તરફ ઘ્યાન ન જાય તો જ નવાઇ! કારણ કે એ બોલતા બહુ! કોઇવાર વળી ન બોલવાનુંય બોલાઇ જાય, પણ એટલું વળી સારું હતું કે તેમની વાતને વાળી લેવાની આવડત સારી, એટલે કોઇને માઠું લાગ્યું હોય તોયે બાજી સુઘરી જતી.

એમની સાથેનો અમારો પરિચય પણ જરા વિચિત્ર રીતે થયો હતો. વાત જાણે એમ હતી. અમે છ—સાત રિટાયર્ડ બુઢ્ઢાઓએ શહેરના બગીચાનો એક ખુણો શોધી કાઢેલો, જયાં સાંજ પડયે બધા ભેગા થતા. કલાક બે—કલાક અલકમલકની વાતો કરી છૂટા પડતા. આમ જ એકવાર બેઠા હતા અમે. અમારા એક શાસ્ત્રીજી મિત્ર એક સંસ્કòત શ્લોકનો અર્થ સમજાવવાનો પ્રયત્ન કરતા હતા, પણ એમાં પ્રથમ પંકિતનો અર્થ બેસતો ન હતો. કડી કંઇક આવી હતી કે ભકત ભગવાન પાસે ત્રણ વરદાન માગે છે, એમાં પહેલાં ચરણમાં કહે છે કે — ‘અનાયાસે ન મરણમ્’.
એટલે કે ‘મારું અનાયાસ મૃત્યુ ન થજૉ’… કોઇ આવું વરદાન કાંઇ માગે? પણ અનાયાસના બે જ તો અર્થ થાય: અકસ્માત, અગર એકાએક. તો આ ચરણમાં કવિ શું કહેવા માગતા હશે? ‘અનાયાસ’નો તો બીજૉ અર્થ શું થાય? બધા એ જ વિચારતા હતા, ત્યાં બાજુના બાંકડેથી એક અવાજ આવ્યો:
‘હું કહું અનાયાસનો અર્થ?’

એ બોલનારા હતા મફતલાલ! પછી તો અનાયાસ શબ્દનો અર્થ તેમણે બહુ સુંદર રીતે સમજાવ્યો કહે : ‘આયાસ એટલે પ્રયત્ન. અનાયાસ એટલે પ્રયત્ન વગરનું. ભકત કહે છે ‘હે પ્રભુ, મારું મૃત્યુ પ્રયત્ન વગરનું ન હજૉ’ કોઇને એમ થાય કે શું મરણ માટેય કોઇએ પ્રયત્ન કરવાનો હોય? હા, મરણની તૈયારી માટે પ્રયત્ન કરવાનો હોય! પ્રયત્ન એટલે, સાધન—ભજન, દીન—દુખિયાની સેવા, પ્રભુપ્રાપ્તિના પ્રયત્નવાળું જીવન, જે મરણની તૈયારીરૂપ હોય! આવા પ્રયત્ન વગરનું મારું જીવન ન હજૉ! — ભકતની આ માગણી છે, ભગવાન પાસે!’
તદ્દન અજાણી વ્યકિતનો અમારી વરચેનો એ નાટયાત્મક પ્રવેશ અને તેમનું સચોટ અર્થઘટન જ તેમના અમારી મંડળીમાં પ્રવેશનું કારણ બની ગયાં! અમે બધા દરરોજ મળતા, પણ એ તો માત્ર મંગળવારે જ આવતા. આવીને કલાક-બે કલાક બેસી ગામગપાટા હાંકતા, ને પછી છૂટા પડતા. જતી વખતે એક સવાલ બધાને અચૂક પૂછતા:
‘મારે લાયક કાંઇ કામકાજ? મારી જરૂર પડે તો કહેજૉ મને વિનાસંકોચે.’

મેં તો જિંદગીઆખી ધંધામાં ગાળેલી ખરીને? એટલે મને તો પહેલા દિવસથી જ છાપ પડેલી કે આ માણસ ભલે હોંશિયાર હશે, ચતુર પણ છે. પણ કહો ન કહો, માણસ જરૂર ચલતોપૂર્જૉ છે. જરૂર એની ગણતરી અમારા મિત્રમંડળના કોઇ સભ્યનો લાભ લેવાની હોવી જૉઇએ. એમાં એકવાર તો એનાથી બોલાઇ પણ ગયેલું: ‘ભઇ આપણે રહ્યા સ્વાર્થી માણસ. આપણું કામ પત્યું એટલે બસ!’ ને મેં તે દિવસથી જ તેમની ઉપર, તેમના હાવભાવ, વાતો અને વર્તણૂક ઉપર નજર રાખવા માંડેલી!

અમારું મિત્રમંડળ પણ સમાજના ઉપલા વર્ગના સભ્યોનું બનેલું. ઘણા-ખરા ખાધે-પીધે સુખી. ડોકટર, વકીલ, પ્રોફેસર ને મારા જેવા વેપારી પણ ખરા, આમ, બધા ભાંગ્યું-ભાંગ્યું તોય ભરૂચ જેવા સમૃદ્ધ. બે પૈસા કમાઇને બેઠેલા. પેલી કહેવત છે ને કે હાથી જીવતો લાખનો ને મરેલો સવા લાખનો — એવી કિંમત ધરાવનારા બધા. આમાં મફતલાલ જેવો કોઇ હોંશિયાર, ચલતો-પૂર્જૉ માણસ સહેલાઇથી પોતાનું કામ કઢાવી જાય તેમ હતું. મંડળના સીધા-સાદા, સરળ સભ્યો શું જાણે આજકાલના ગઠિયાઓને?

આમાં એક દિવસ મને ભેટો થઇ ગયો મફતલાલનો. ઊભી બજારે એક દવાની દુકાને કોઇ દવા ખરીદતા હતા. એમ તો દવાનો થોડોઘણો જાણકાર હુંય ખરો, એટલે શ્વાસની દવા જૉઇને મેં વિવેક ખાતર પૂછ્યું: ‘આ તો અસ્થમાની દવા છે. ઘરે કોઇ બીમાર છે?’.
એ તો હસી પડયા!

‘ના ભાઇ ના, મારે ત્યાં કોઇ બીમાર નથી પણ આપણા પ્રોફેસર પંડયા ખરાને? મિત્ર મંડળના સભ્ય? તેમને ઠંડીના હિસાબે બ્રોંકાઇટિસનો ઊથલો માર્યોછે, તેમના સારુ વાસોડાયલેટર લેવા આવ્યો છું. એ રહ્યા એકલા માણસ. બિચારા મુંઝાતા હતા, એટલે આપણી ડયુટી હમણા ત્યાં લાગી છે.’
આ બ્રોંકાઇટિસ તો જાણે સમજયા, પણ તેમણે વાપરેલો બીજૉ શબ્દ—વાસોડાયલેટર- સમજયો નહીં. પણ નવુંનવું શીખવાની મને પહેલેથી જ ધગશ, એટલે જરા આઘો જઇ, પેલો શબ્દ ભૂલી જવાય તે પહેલા જ, મારા એક ડોકટર મિત્રને ફોન જૉડયો. આનો અર્થ પૂછ્યો.
એ કહે: ‘એટલે ફેફસાંની નળીઓને એટલે કે વેસલ્સને જે ડાયલેટ કરે, પહોળી કરે, તે વાસોડાયલેટર. પણ આ ટેક્નિકલ ટર્મ તું કયાંથી શીખી લાવ્યો?’ એણે સામો પ્રશ્ન કર્યોમને.

વાત તો રોળી-ચોળી નાખી મેં, પણ મને વિચાર આવ્યો: ‘માળો બેટો મફતલાલ! કયાંકથી આ શબ્દ જાણી લાવ્યો હશે, તે બધાને કહેતો ફરે છે!’ મેં તો તે જ દિવસ ગાંઠ વાળી: ‘બેટમજી, એકવાર તને બધાની સામે ઉઘાડો પાડું નહીં તો મારું નામ મનસુખ મણિયાર નહીં!’.

હું તો પહોંચી ગયો પ્રોફેસર પંડયાને ઘરે! એ બહાને મફતલાલનું માપ તો લેવાઇ જાય! પંડયા બિચારા ઘરડા માણસ! ઘરભંગ થયેલા. બગીચામાં તડકે બેઠેલા એકલરામ, એટલે બે ટાઇમનું એક ઘરઘરાઉ ટિફિન બંધાવેલું એટલે ગાડું ગબડે જાય મારા ભાઇ! ત્યાં જઇને મેં તો એમ જ રાખ્યું, કે મફતલાલ પાસેથી તમારી તબિયત વિશે જાણ્યું એટલે તમારી ખબર કાઢવા આવ્યો છું! પછી ધીરે રહીને મફતલાલની વાત કાઢી, તો એ તો કહે: ‘માણસ બિચારો બહુ સારો હોં! રોજ સાંજે અહીં ખબર કાઢવા આવે, ને જૉઇતું-કારવતુંયે લાવી આપે છે! મને કહે: પંડયાસાહેબ, તમને દોડતા ન કરી દઉં, ત્યાં સુધી મારી અહીં જ ડયુટી સમજૉ. એણે તો રાતે અહીં સૂવા આવવાની તૈયારી બતાવી છે! પણ એમ કાંઇ મીઠા ઝાડનાં મૂળ થોડાં ખવાય છે?’

બિચારા પંડયા! આ બધા પંતુજી કીધાને, એટલે ખલાસ! બધા એક વાડીના મૂળા! કોઇ જરા જેટલી સહાનુભૂતિ બતાવે એટલે પાણી—પાણી! એને શું ખબર, આજકાલના ગિઠયાઓની? મારા એક સંબંધીની જ વાત કરું. એની સાથે એમના મિત્રનો પડોશી હળી ગયેલો. એમાં સંબંધીને સહકુટુંબ, ત્રણ-ચાર દિવસ માટે બહારગામ જવાનુ થયું. ઘરમાં એક પાળેલો કૂતરો અને ગેલેરીમાં પાંચ-સાત ઝાડનાં કુંડાં, એટલે એ બધાનું ઘ્યાન રહે એ ગણતરીએ પેલાને ઘરની ચાવી આપી ગયેલા. ચારેક દિવસે આવીને જુએ છે તો ઘર આખું સાફ! સંબંધી માથું કૂટતા રહી ગયા!

તો… આમ વાત છે, ભાઇ! જમાનો બહુ ખરાબ આવી ગયો. બહુ ખરાબ! જરાક સાવધાની હટી કે દુઘટર્ના ઘટી! આ તો મારા જેવા મનસુખ મણિયારો બરયા છે સમાજમાં, નહીંતર તો આ સમાજનો દાળોવાટો કરી નાખે, આવા મફતલાલો!

***********

હમણા બે મંગળવારથી મફતલાલ અમારી મંડળીમાં દેખાયા નથી. જરૂર કોઇને શીશામાં ઉતારવાની વેતરણમાં પડયા હશે. એને શોધવાય કયાં? પૂછ્યું હતુ એકવાર, એનું સરનામું, તો મારે બેટે વાત જ ઉડાડી દીધેલી! કહે: ‘અરે મનસુખભાઇ, અમારા જેવાનું સરનામું જાણીને શું કામ છે? હું તો ઊડતું પક્ષી છું! આજે અહીં તો કાલે બીજે! સાધુ તો ચલતા ભલા!’ પણ હું જાણુંને આવા માણસોને! સામા માણસને કયાંય હાથ જ ન મૂકવાં દે! પોતાનું પેટ જ ન કળાવા દે! પણ બેટમજી, તારો તો પાર પામે જ છૂટકો કરીશ. હું કોણ? મનસુખ મણિયાર! દેના બેંકનો રિટાયર્ડ કેશિયર!

મિત્ર મંડળમાં તેની ગેરહાજરી. ગામમાં કયાંય પત્તો નહીં. ગયો કયાં આ માણસ? આવુ વિચારતો હતો ત્યાં એક દિવસ મેં એને ઝડપી લીધા! જીવન વીમા નિગમની ઓફિસને ખૂણે એક મોચી બેસે છે, તેને થડે, લાકડાના એક ખોખા ઉપર બેઠા—બેઠા એ બુઢ્ઢા મોચી સાથે તડાકા મારતા હતા! મોચી તો ચંપલ પોલિશ કરતો હતો! કોણ જાણે વાતનો વિષય શું શોઘ્યો હશે મફતલાલે, કે મોચીના મુખ ઉપર આનંદ—આનંદ છવાયેલો હતો!
ચૂપચાપ, એની સાવ નજીક જઇને ઊભો રહ્યો હું. મારે તો એને ચમકાવી દેવા હતા, પણ મને જૉતાં જ એ તો ઊભા થઇ ગયા. હાથ મેળવીને ખબરઅંતર પૂછ્યા. હું યે કયાં કમ હતો? મેં તો સામી સહાનુભૂતિ ફેંકી: ‘કયાં… છો હમણા? મફતલાલ? હમણા બે—ત્રણ અઠવાડિયાંથી ભાળ્યા નથી તમને મિત્રમંડળમાં?’
સ્વભાવ મુજબ હસી પડયા એ!

‘ભાઇ, ટાઇમ જ કયાં મળે છે મને આજકાલ? આપણા સ્ટેશન પાસે પેલી ઝૂંપડપટ્ટી છે ને? તેના બાળકોની ફી, તથા ચોપડીઓના પૈસા ભેગા કરવાનો પ્રોજેકટ ઉપાડયો’તો. એમાંથી હજી કાલે જ નવરો પડયો. હવે આવતા મંગળવારે ચોક્કસ આવીશ, બસ થોડું કામ બાકી છે તે પૂરું કરીને. મારા ટાર્ગેટમાં થોડા ખૂટે છે. ત્રીસ હજારમાં થોડા ખૂટે છે. પાંચ-સાત હજાર ભેગા થઇ જાય એટલે ટાર્ગેટ પૂરો. બિચારા ગરીબ બાળકોનું કામ થઇ જાય ને? હવે પકડીશ, તમારા જેવા શેઠિયાને.’

ને મને ફાળ પડી! હમણા પહોંચબુક કાઢશે થેલીમાંથી, ને માગશે ફાળો, પણ આવું કાંઇ કરવાને બદલે એ તો મોચીને પૈસા ચૂકવીને ચાલ્યા રસ્તાની સામે પાર ઊભેલી એક ચમકતી રૂઆબદાર મોંઘીદાટ હોન્ડા-સીટી કાર તરફ!
ડ્રાઇવરની સીટ ઉપર બેસી ગાડી સ્ટાર્ટ કરીને મને હાથ ફરકાવતા ગયા!

તો… આજે તાળો મળ્યો મફતલાલના કારોબારનો! તો આમ વાત છે મિસ્ટર મફતલાલ! તમે કોઇ શ્રીમંત શેઠની કારના ડ્રાઇવર છો! તમે ભલે ઘણીવાર મશ્કરીમાં બોલતા હો, કે મારે તો પાઇની પેદાશ નહીં, ને ઘડીની નવરાશ નહીં — એ હકીકતમાંય સાચું જ હશે તમારા માટે. આ મનસુખ મણિયારે તો તારા જેવા સત્તરસોને સાઠ જૉઇ લીધા, આ પાંસઠ વર્ષની જિંદગીમાં! હવે વાત છે તમારી આવતા મંગળવારે!
પણ મંગળવારે મિત્રમંડળમાં ગેરહાજર હતા – મફતલાલ નહીં, પણ મનસુખલાલ! સવારમાં ચા પીવા ટાણે જ તેમને છાતીમાં સણકો ઊપડયો ને આડોશી-પાડોશીની મદદથી કાર્ડિયાક હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવા પડયા. ઓકિસજન અને ગ્લુકોઝના બાટલા, ઇ.સી.જી. એન્જિયોગ્રાફી અને યુરોકાઇનેઝનાં ઇંજેકશન. શહેરના કુશળ હાર્ટ સ્પેશિયાલિસ્ટની અધતન હોસ્પિટલની સફળ સારવારે ત્રણ દિવસે મનસુખલાલને મોતના મુખમાંથી ઉગારી લીધા હતા. બિલ બન્યુ હતું બાવીસ હજાર!

ચોથા દિવસે રજા આપવાની હતી એમને. ડોકટર પોતે મનસુખલાલને ઓળખે. સવારમાં હોસ્પિટલમાં રાઉન્ડ લેવા આવ્યા. છેલ્લે તે મનસુખલાલની રૂમે આવ્યા. હસીને કહે: ‘કેમ છો મિસ્ટર મણિયાર? ત્રણ દિવસ તો દોડતા કરી દીધા અમને બધાને ખેર, દિલનો મામલો ખરો ને? કોઇને દેવાય નહીં, ને કોઇનું લેવાય નહીં! દિલનું દર્દે ય ખરાબ! કહ્યું ય ન જાય, ને સહ્યુંએ ન જાય!’ — બોલતા બોલતા એ હસી પડયા.
મનસુખભાઇ ઓશિયાળું હસ્યા. કહે: ‘ડોકટર આપણે હિસાબ સમજવાનો છે. મને ફીગર ખબર પડે તો ઘરે જઇને મોકલી આપીશ. મને મારા પત્નીએ વાત કરી કે આવ્યા ત્યારે થોડા ઘણા તો એણે જમા કરાવ્યા હતા. એમાં થયું એવુ કે શનિવારે મને દાખલ કર્યો. બેંકો બપોર પછી બંધ, બીજે દિવસે રવિવાર, અને સોમવારે ઇદને હિસાબે બેંકો બંધ રહી. મંગળવારે, એટલે કે ગઇકાલે તમે આખો દિવસ બહારગામ હતા.’
ડોકટર પાછા હસી પડયા.

‘નેવર માઇન્ડ, મિસ્ટર મણિયાર. બિલ તો તમારી પત્નીને આપેલું જ છે. બાવીસના બિલમાંથી એમની પાસે એ વખતે આઠેક હજાર હતા, એ તો ભરી દીધા, બાકીના ચૌદ હજાર તમારા મિત્રે ભરી દીધા છે, એટલે એ પૈસા તમારે મને નહીં, પણ તમારા મિત્રને આપવાના છે.’
મનસુખલાલ મુંઝાયા.
‘મારા મિત્રએ ચૂકવ્યા? એ કોણ? કોણ મારા વતી પૈસા ભરી ગયું?’
‘મફતલાલ… મફતલાલ એમનું નામ. અહીં કોઇ ગરીબનો કેસ લઇને આવેલા. ત્યાં એમને તમારી ખબર પડી એટલે બાકીની રકમ તેમણે તમારા વતી ચૂકવી દીધી મને. કહે: મનસુખલાલ તો મારા મિત્ર જેવા છે. અમારા મિત્રમંડળના સભ્ય. આવે ટાણે એમને કામ ન આવું તો કયારે આવું?’
સ્તબ્ધ થઇ ગયા મનસુખલાલ!

‘પણ એ બિચારો એક સામાન્ય માણસ. એણે બિચારાએ આટલી મોટી રકમ…’
‘કોણ બિચારું? મફતલાલ? ત્યારે મિસ્ટર, તમે હજી મફતલાલને ઓળખ્યા લાગતા નથી! તે વડીલ તો સિત્તેરની ઉમ્મરેય નવરા નથી હોતા! બીજાની સેવામાંથી! હા, તેમની સેવાનો પ્રકાર જરૂર અનોખો છે, તો યે પોતેય નોખી માટીના માનવી કયાં નથી? ઘરે બબ્બે કારખાનાં, દોમ-દોમ સાહ્યબી, ત્રણ-ત્રણ મસમોટી મોટરો છતાં પોતે તો બધે ચાલતા જ જાય! તેમના કપડાંયે સાદાં તેમની જેમ, અને પગમાં એ જ ગામઠી ચપ્પલ.’

***********

મફતલાલ, તમે તો આજે મનસુખલાલ મણિયારને ખરીદી લીધો બાપ! આ ત્રણ દિવસમાં ડોકટરે તો મને નવું જીવન બક્ષ્યું, પણ તમે તો મારા જેવા મિથ્યાભિમાની, બે બદામના માણસને નવી જીવન¼ષ્ટિ બક્ષી બાપ!
હવે મને યાદ આવે છે તમારા સમજાવેલા શ્લોક ની પ્રથમ પંકિત:
‘અનાયાસે ન મરણમ્’

***********

જરા નજર કરજૉ તમે, આવા તો કેટલાય મનસુખલાલો તમને તમારી આજુબાજુમાં હરતા-ફરતા જૉવા મળશે! હા, મફતલાલ મફતમાં નથી મળતા! તેના માટે જૉઇએ ભાગ્ય અને જીવનદૃષ્ટિ.

તાંતણા ની શોધ – નિમેશ

“સલામ વાલેકુમ રફીક ભાઈ.”
“વાલેકુમ સલામ.”
રફીકભાઈ આમ તો પાકિસ્તાની પણ એમને ભારતીય સંસ્કૃતિ જાણવાની બહુજ ઈચ્છા.
ક્યારે પણ સમય મળે કે ફોન પર વાતો કરે અને એવી તો અમે ગણી વાતો શેર કરીએ.
અચાનક એક દિવસ મને કહે કે હું કંઈક શોધી રહ્યો છું.
મેં ઉત્સુકતા થી પૂછ્યું “શું શોધો છો?”
“તાંતણો” એમને કહ્યું
“જરા સીધી વાત કરો તો કંઈક ખબર પડે” મેં કહ્યું
તો સાંભળ, હમણા જ મને એક તાંતણો હાથ લાગ્યો છે.
વાત જાણે એમ છે કે આવતી કાલ થી રમાદાન શરુ થાય છે અને એજ સમય થી શ્રાવણ માસ પણ શરુ થાય છે.
અમે પૂરો માસ રોજા રાખીએ છે અને તમે લોકો પણ ઉપવાસ કરો છો.
અમારો આ પવિત્ર મહિનો છે અને તમે પણ આ માસ ને પવિત્ર ગણો છો.
બસ ફક્ત નામ અલગ અલગ છે રમાદાન અને શ્રાવણ.
આજ તો તાંતણો છે મારા ભાઈ. તાંતણો એટલે સમાનતા.
દરેક વ્યક્તિ તાંતણા ની શોધ કરે તો,
જુદા જુદા ધર્મ એક તાંતણે બંધાઈ જાય અને ભાઈ-ચારો વધે, કદાચ ભારત-પાકિસ્તાન ના સંબધ પણ મજબુત થાય.”
હું રફીકભાઈ ની આ સહજ વાત સાંભળતો ગયો
અને મનમાં તાંતણા ની શોધ કરવાની શરૂવાત કરી.

– નિમેશ

કોમ્પ્યુટર અને ચેટીંગ – નિમેશ

કોમ્પ્યુટર પેર ચેટીંગ એ હવે આદત થતી જાય છે.
ઘર માં, ઓફીસ માં કે પછી સાયબર કેફે માં,
માણસ કોમ્પ્યુટર થી બંધાતો જાય છે.
આજે માણસો ને પોતાના કલીગ સાથે કે ઘર નાં સભ્યો સાથે વાતો કરવા ફુરસદ નથી,
પણ કોમ્પ્યુટર દ્વારા ચેટીંગ થી અજાણ્યા માણસો સાથે ગપ્પા મારવા નો સમય છે.
ચેટીંગ ને તમે કઈ રીતે મુલાંકન કરશો?
તમારો અભિપ્રાય શું કહે છે?

ભૂલી ગયો છું – કરસનદાસ લુહાર

(Readgujarati)

મારું જ નામ ને હું નકશો ભૂલી ગયો છું,
મારા સુધી જવાનો રસ્તો ભૂલી ગયો છું.

છે યાદ કે હતો હું મોંઘો મનેખ અહીયાં;
પણ કેમ થઈ ગયો હું સસ્તો, ભૂલી ગયો છું.

કૂંડા મહીં આ કેકટસ રોપી રહ્યો છું ત્યારે –
ઊગ્યાં’તાં આપમેળે વૃક્ષો ભૂલી ગયો છું.

છેલ્લું રડ્યો’તો ક્યારે એનું નથી સ્મરણ તો
ક્યારે મને મેં જોયો હસતો ભૂલી ગયો છું.

પથરાળ થૈ ત્વચા કે તારા પ્રથમ પરસનો –
લાગ્યો’તો લોહીમાં એ ઝટકો ભૂલી ગયો છું.

આથી વધુ સજા શું હોઈ શકે મને કે ?
હું મોર છું ને મારો ટહુકો ભૂલી ગયો છું.